کودها به دو دسته ی کود آلی و کود شیمیایی تقسیم می شود. کود شیمیایی که محصول کارخانه ها است و از ترکیب مواد شیمیایی و معدنی با فرمول های شیمیایی به دست می آید. کودهای شیمیایی به صورت تغلیط شده تک عنصری یا چند عنصری در دست می باشند و کار این کودها غنی سازی زمین از مواد معدنی است که گیاه بتواند آن ها را جذب کند. اما کود های آلی کمپوست مبحث امروز ما هستند که در ادامه بیشتر راجع به آن ها خواهیم آموخت.
کود آلی چیست؟
در طول زمان تعداد زیادی از جانوران و گیاهان می میرند و بقایای آن ها در طولانی مدت تجزیه شده و وارد خاک می شود. این اجساد در گذشته که رشد جمعیت به اندازه ی امروز نبوده برای حاصلخیز نگه داشتن زمین ها کافی بوده اما امروز به قدری از زمین های بهره وری می شود که خاک نیز مواد مغذی خود را از دست داده است. برای احیای زمین های کشاورزی بهترین راه کودهای آلی می باشد. کودهای الی منابع متعددی دارد که از آن جمله به موارد زیر اشاره می کنیم.
- بقایای جانوران و گیاهان که در طول زمان در یک منطقه جمع می شوند.
- منابع ناشی از فوضولات حیوانی و انسانی
- منابع ناشی تخمیر زباله و فاضلاب های شهری
- بقایای مانده از شرکت های تولید سیگار و توتون و تنباکو
- بقایای حاصل از تخمیر سبوس گندم و جو و برنج و همچنین استخوان پسته (پوست استخوانی پسته).
به کودهای آلی کمپوست یا پوسال نیز می گویند که پوسال برگرفته شده از پوسیده شدن است یعنی حاصل پوسیدن می باشد. به مواردی که در بالا ذکر شده کمپوست می گویند مثلاً کمپوست زباله، کمپوست سبوس گندم.
مزایای استفاده از کودهای آلی
در مقایسه کودهای شیمیایی و آلی به مزایای فوقولاده ی کودهای آلی برمی خوریم. که عبارتند از:
- قیمت ارزان تر نسبت به کودهای شیمیایی
- بهبود شرایط خاک هم از بعد تغذیه و هم ساختار خاک
- بعد از شستشو توسط باران اگر بقابای آن که به آب های زیرزمینی برسد هیچ مشکلی ایجاد نمی کند.
- میزان خلل و فرج خاک را برای تنفس بهتر ریشه آماده می کند.
- مانع از جاری شدن رواناب در زیر خاک ها می شود.
- کودهای آلی بافر هستند و برای تنظیم PH خاک گزینه ی مناسبی می باشند.
- افزایش میزان کربن و کاهش میزان ازت در خاک.
معایب کودهای آلی یا ارگانیک
با تمام مزایای گفته شده در بالا کودهای آلی دارای معایبی نیز می باشند که یکی از آن ها نیاز به زمان بیشتر برای دست یافتن به محصول است. که این در واقع عیب نیست و ماهیت و ذات واقعی خاک نیز همین است. مورد دوم اگر بی رویه استفاده شود ممکن است میزان ازت خاک را به شدت کاهش دهد و گیاه را دچار نقص می کند.
اما با تمام این مزایا و معایب این کودها اخیراً طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده چه در عرصه تولید و چه در عرصه ی تقاضا. چون تولید کمپوست به هزینه ی خاصی نیاز ندارد، طرفداران زیادی برای تولید پیدا کرده است و از طرفی مردم امروزه بیشتر به دنبال محصولات ارگانیک هستند که این امر دلیلی است که کشاورزان و باغداران را به سوی کوهای آلی می کشاند.
انواع کمپوست کدام است؟
چند نوع کمپوست یا کود آلی وجود دارد که روش تهیه هر کدام متفاوت است. انواع کمپوست عبارتند از
- ورمی کمپوست : این کمپوست ناشی از تجزیه مواد توسط کرم های خاکی می باشد.
- کمپوست سبز : در این روش میکروباکتری ها مشغول به تجزیه گیاهانی می شوند که تخریب شده اند.
- کمپوست تر: پسماندهای و زباله های شهری را از روش تخمیر به کمپوست تبدیل می کنند و آن را کمپوست تر می گویند.
- کمپوست قارچی: تجزیه کود مرغی است که در بستر قارچ های دکمه ای رخ می دهد.
ما در اینجا روش ساخت ورمی کمپوست که یکی از بهترین کودهای آلی می باشد را به شما آموزش می دهیم.
روش ساخت کمپوست
برای تهیه ی کود آلی از روش های متفاوتی می توان اسفاده کرد اما بهترین و کم دردسرترین آن ها استفاده از کرم های کمپوست است. برای این کار چند وسیله لازم داریم که شامل: یک سطل دردار (اندازه سطل را در حد سطل آشغال انتخاب کنید)، مقداری روزنامه، مقداری کرم کمپوست که قبلاً خریداری شده است، مقداری سبزی جات مانند کاهو و کلم، کمی آب.
مرحله ی اول ساخت کود آلی
سطلی را که آماده کرده ایم را برداشته و زیر آن چند سوراخ ایجاد می کنیم. به طوری که هوا کاملاً در رفت و آمد باشد. روزنامه های تهیه شده را خرد می کنیم و در کف سطل می ریزیم. باید مقدار این روزنامه ها طوری باشد که کف سطل را کامل بپوشاند و به ارتفاع 3 الی 4 سانتی متر باشد. حالا با یک آبپاش کوچک روزنامه ها را مرطوب می کنیم. باید دقت کنیم که روزنامه نه خیلی زیاد خیس شود و نه خیلی کم.
حالا سبزیجاتی را که تهیه کرده بودیم را خرد می کنیم و روی روزامه ها می ریزیم. در حین تجزیه ممکن است مقدار ی آب از تجزیه گیاهان، ایجاد شود که از سوراخ های کف سطل می تواند خارج شود و البته روزنامه ها هم، آب حاصله را می گیرند. خب در این مرحله نوبت اضافه کردن کرم های کمپوست است. مقداری کرم را با توجه به اندازه ی سبزیجات به سطل اضافه می کنیم. دوباره ترکیبات را از اول به صورت لایه به لایه اضافه می کنیم تا اینکه تمام مواد را داخل سطل بچینیم. بعد از اتمام کار درب سطل را می بندیم و آن را به مدت 3 الی 4 ماه کنار می گذاریم.
مرحله دوم ساخت کود آلی
بعد از 3 یا 4 ماه سراغ سطل رفته و درب آن را باز می کنیم لایه های رویی را که روزنامه ها و شاید کمی سبزیجات است را کنار می زنیم و در ته سطل به محصول ارزشمند خود یعنی کود آلی می رسیم.محصول را جدا کرده و از آن می توان برای گلدان ای داخل خانه استفاده کرد. مقدار بسیار کمی از این کود (یک قاشق سوپخوری)ب رای یک گلدان کافی است.
در ترکیب فوق می توانیم به جای روزنامه از برگ درخت ها نیز استفاده کنیم. برگ های پاییزی که می ریزند انتخاب خوبی است. همچنین هر چه از میوه ها و سبزیجات بیشتری استفاده کنیم نتیجه بهتر خواهد بود.
برای تهیه ی کودهای آلی کمپوست روش های دیگری هم وجود دارد و در واقع هر کدام از انواع کمپوست پروسه ی متفاوتی دارد. اما استفاده از زباله های تر برای تولید کود آلی کمپوست کمک زیادی به محیط زیست می کند چون سال ها بود که زباله های تر به روش های متفاوتی دفع می شدند که این روش ها آسیب های زیادی به محیط زیست می زد ولی حالا تبدیل این زباله ها به یک ماده ی مفید علاوه بر اینکه زباله ها را از بین می برد جلوی آسیب ها را نیز می گیرد و مشکل اختصاص چندین هکتار زمین را برای دفن این پسماندها و همچنین آلودگی زمین ها و آب های زیرزمینی را از بین برده است.
همراهان عزیز شما می توانید برای تهیه همه ی انواع کودها و سم و بذر و تجهیزات کشاورزی و باغداری به سایت فروشگاهی ریحان سبز مراجعه کنید و همچنین می توانید از مشاوره ی همکاران ما در حوزه ی کشاورزی و باغداری بهره مند شوید. جهت اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 02433548975 تماس حاصل کنید.
می توانید در اینستاگرام ما را دنبال کنید.